Articulatieproblemen
Heel wat jonge kinderen ondervinden in hun spraakontwikkeling moeilijkheden met één of meerdere klanken. Deze articulatieproblemen kunnen de spraakverstaanbaarheid verminderen. Men onderscheidt fonetische articulatieproblemen, waarbij het kind moeite heeft met de motorische productie van een klank (bv. /r/ die niet wil rollen, /s/ die interdentaal gevormd wordt), en fonologische articulatieproblemen. Bij deze laatste groep is het kind wel in staat om de motorische beweging uit te voeren die bij een spraakklank hoort, maar gebruikt het de spraakklank niet juist in een bepaalde linguïstische context.
Afwijkende mondgewoonten
Afwijkende mondgewoonten zijn foutieve mondgewoonten zoals duimzuigen, de gewoonte om langs de mond te ademen en foutief slikken. Die stoornissen kunnen een foutieve tongligging veroorzaken. Daardoor wordt de articulatie vaak verstoord. Daarnaast kunnen afwijkende mondgewoonten ook kaak- en gebitsafwijkingen in de hand werken.
1) Duimzuigen
Duimzuigen is de gewoonte om de duim of één of meerdere andere vingers tussen de tanden te plaatsen. Hierdoor ligt de tong niet in haar normale positie tegen de bovenste tandboog, maar wordt ze in een lage ligging gedwongen en ontstaat er vaak een tongpersgewoonte. Wanneer de duim niet in de mond is, hangt de mond meestal open en verslappen de lipspieren.
Het is belangrijk dat zuiggewoonten (duim of speen) verdwenen zijn voor de tandenwissel aanvangt.
2) Habitueel mondademen
Bij habitueel mondademen ademt het kind door de mond, terwijl de neus wel voldoende doorgankelijk is. Onder open mondgedrag verstaat men de gewoonte om de lippen niet te sluiten terwijl er niet door de mond geademd wordt, maar wel door de neus. Deze afwijkende mondgewoonten hebben o.a. gevolgen op de tongpositie in rust, het slikken en de articulatie.
3) Infantiel slikken
Bij een infantiel slikpatroon ligt de tongpunt tegen of tussen de tanden in plaats van tegen de bovenste tandboog. Dit oefent een negatieve invloed uit op de ontwikkeling van kaak- en gebitsstructuren. Het corrigeren van een foutief slikpatroon is aangewezen voor de tandenwissel om orthodontische kosten te vermijden.